Menu
Fabryka szczotek i pędzli w Bielsku-Białej to miejsce historycznie wyjątkowe. Z niezmiennym od 148 lat adresem i profilem działania, wiążą się losy kilkudziesięciu pokoleń ludzi współtworzących jego wizerunek.
Swoją historię zakład rozpoczyna w 1876 roku. W miejscowości Biała koło Bielska, bracia Albert i Erich Sennewaldt uruchamiają pierwszą, austriacką fabrykę szczotek i pędzli „Gebrüder Sennewaldt”. Produkowała ona szeroki asortyment szczotek do obuwia, do ubrań, różnego rodzaju pędzli. Początkowo zatrudniano fachowców z Niemiec i Austro-Węgier, ale techniki ręcznego wykonywania szczotek i pędzli, wkrótce opanowali także pracownicy z Bielska i Białej. Na przełomie stuleci fabryka zatrudniała 50 ludzi, w tym 15 Polaków. Błyskawicznie stała się jedynym w Europie dostawcą szczotek na dwór cesarza Franciszka Józefa, co niewątpliwie potwierdza jakość i klasę produktów. Wyroby firmy stały się znane i popularne na dworach arystokracji i w ekskluzywnych hotelach całej Europy. Świadczą o tym liczne nagrody i tytuły, w tym tytuł „Dostawcy Dworu Cesarskiego w Wiedniu”. Potwierdzeniem tego było znakowanie wyrobów wizerunkiem leżącego jelenia - zarejestrowaną marką ochronną Favorite.
Początek XX w. oraz rewolucja techniczna wniosły do fabryki postęp. Już wtedy zakład szczycił się nowoczesną maszyną parową i instalacją oświetleniową, pierwszymi maszynami do obróbki drewna. W produkcji wykorzystywano szczecinę, włosie koni, kóz, borsuków, tchórzy, kun, wiewiórek, skunksów i niedźwiedzi. Przetwarzano m.in. korzenie ryżowe i kokos. Wykorzystywano drewno dębu, buka, jawora, lipy, świerka, a także drewno szlachetne. Produkcja obejmowała już szczoteczki do zębów, pędzle do golenia, szczotki do ubrań, do włosów, do połysku, do błota, do pielęgnacji koni, pędzle malarskie, ławkowce.
Wyroby trafiały na rynek Austro-Węgier, do krajów bałkańskich, Rosji, Szwajcarii, Włoch, a także do Egiptu i Ameryki Południowej.
Rok 1914, tuż przed wybuchem I wojny światowej, był krytyczny dla Polaków. Z powodu braku zapotrzebowania, pracowano tylko 6 dni w miesiącu. Początek wojny wymusza rozbudowę armii. Zamówienia wojskowe poprawiły trudną sytuację i w latach 1914-1918 nastąpił dynamiczny rozwój fabryki. Powstał wówczas nowy, trzypiętrowy gmach. Zatrudnienie wzrosło do 400 osób. W latach następnych, wraz z nadchodzącą stagnacją gospodarczą, fabryka zaczyna upadać. Redukuje się etaty, zwalniani są przede wszystkim Polacy.
Dopiero rok 1935 przynosi poprawę sytuacji gospodarczej kraju i fabryka zwiększa produkcję i stan zatrudnienia. Do wybuchu II wojny światowej, w fabryce pracuje 450 ludzi, w tym 40 urzędników. 3 września 1939 roku, wraz z wkroczeniem wojsk hitlerowskich na teren Bielska, rozpoczął się ciężki okres dla Polaków zatrudnionych w fabryce. Po jej uruchomieniu, do pracy przyjmowano tylko Niemców, a produkcja przestawiona została na potrzeby okupanta. Stan zatrudnienia wynosi wówczas ok. 600 pracowników, z czego 100 to Polacy.
Od 1930 r., równolegle z działalnością fabryki Sennewaldtów, produkcję rozpoczęła fabryka szczotek i pędzli „Sanax”, którą założyli i prowadzili przez 9 lat bracia Henryk i Wolf Goldbergowie. Był to nieduży zakład, zatrudniający kilkudziesięciu pracowników. Na wskutek zawirowań wojennych, w czasie okupacji, z polecenia władz niemieckich, zarząd nad nim sprawował były pracownik „Braci Sennewaldt”, Paweł Kołaczek. 12 lutego 1945 r. decyzją Ministerstwa Przemysłu zakład przejęto, zabezpieczono i nadano mu nową nazwę - Fabryka Szczotek i Pędzli „Sanax” pod zarządem państwowym.
W tym czasie, zrujnowana niemiecką okupacją fabryka „Braci Sennewaldt”, rozpoczęła pierwszą produkcję pędzli. Wówczas pieczę nad działalnością objęły władze polskie a Zarząd Przemysłu Galanteryjnego w Katowicach nadaje fabryce nową nazwę - Fabryka Szczotek i Pędzli Bracia Sennewaldt, pod zarządem państwowym, Biała Krakowska, ul. Paderewskiego 7.
W 1950 roku dochodzi do połączenia firm „Braci Sennewaldt” i „Sanax” w jedną - Państwową Fabrykę Szczotek i Pędzli w Bielsku-Białej.
Przez blisko 70 lat fabryka była w posiadaniu rodziny Sennewaldt. Okres wojenny przyniósł ogromne zniszczenia i wiele zmian organizacyjnych co wpłynęło destrukcyjnie na kondycję zakładu. Dopiero postęp techniczny w latach 50-tych umożliwił reaktywację firmy co zaowocowało stałym wzrostem produkcji i ponowną ekspansją na rynki zagraniczne. Wyroby trafiały zarówno do ówczesnych krajów socjalistycznych jak i tych wysoko rozwiniętych gospodarczo. Podnoszona jakość wyrobów i elastyczne przyswajanie nowych rozwiązań technologicznych odpowiadających wymaganiom zagranicznych odbiorców, przywróciły zakładowi rangę prężnie działającego przedsiębiorstwa.
Dokładnie w setną rocznicę istnienia fabryki, 6 lipca 1976 roku, zakład przekształcono w Spółdzielnię Inwalidów „Bielską Fabrykę Szczotek i Pędzli”, która stała się ośrodkiem rehabilitacji zawodowej dla osób niepełnosprawnych. Pod skróconą nazwą "Befaszczot", zakład dynamicznie się rozwija a osiągane wyniki produkcyjne i finansowe szybko stawiają go w pozycji lidera w branży w Polsce. Jako eksporter, firma odnotowuje sukcesy głównie w Danii, Finlandii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Czechach, Słowacji, a w ostatnich latach niezwykle intensywnie w Rosji. Befaszczot był wielokrotnie nagradzany na międzynarodowych targach i wystawach, a z uznaniem spotkały się zarówno wyroby firmy jak i profesjonalna, partnerska współpraca.
W 2012 roku firma przekształciła się w Spółkę z o. o., kontynuując działalność na rzecz zatrudniania i rehabilitacji niepełnosprawnych. Nakłady inwestycyjne w nowoczesny, wydajny park maszynowy, nowe linie produkcyjne pozwoliły podnieść jakość produkcji i dostosowanie jej do współczesnych wymogów rynków światowych.
Produkty szczotkarskie wytwarzane przez Befaszczot są pochodzenia naturalnego, a tym samym są neutralne dla środowiska. Trzonki, kije i oprawy szczotek wykonywane są z selekcjonowanego drewna bukowego, posiadającego Certyfikat FSC. W pęczkach szczotek wykorzystuje się naturalne surowce, takie jak: włókna roślin - tampiko, trawa morska, kokos, oraz pochodzenia zwierzęcego: szczecina chińska (świńska), włosie końskie z ogona i grzywy, oraz mieszanki z PET, PPN lub inne wskazane przez klienta.
Po 144 latach, obecny zarząd firmy Befaszczot Sp. z o. o. powraca do pierwotnego znaku towarowego FAVORITE, tworząc wyroby doskonałej jakości o ciekawym wzornictwie i kolorystyce oraz znakomitych cechach użytkowych. Nowe produkty nawiązują do wzornictwa z przełomu XIX i XX wieku kiedy pierwszorzędne znaczenie miały surowiec i jakość wykonania.
Najobszerniejsza grupa produktów to narzędzia malarskie sygnowane logotypem BEFASZCZOT i obejmuje pędzle i wałki różnego przeznaczenia i zastosowania. Firma realizuje także indywidualne zamównienia, dostosowując produkcję do zaleceń surowcowych, wykończeniowych i jakościowych klienta.
Od początku swego istnienia, od manufaktury braci Sennewaldt do dnia dzisiejszego, zarządzający przedsiębiorstwem stawiają sobie jeden cel - produkt najwyższej jakości, a motto braci założycieli:
„Towar bez zarzutu - Staranne wykonanie - Najniższe ceny”
od 145 lat znajduje odzwierciedlenie w działaniach firmy.